برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود
(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)
تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :
(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)
فهرست مطالب:
فصل اول: کلیات تحقیق.. أ
مقدمه. 1
1-1. تعریف مسأله. 2
1-2. سوالهای تحقیق.. 3
1-2-1. سوال اصلی تحقیق.. 3
1-2-2. سوالهای فرعی تحقیق.. 3
1-3. ضرورت انجام تحقیق.. 3
1-4. تعریف مفاهیم.. 4
1-4-1. سوالهای تعریف لغوی و اصطلاحی شیعه. 4
1-4-2. تعریف لغوی و اصطلاحی تشیّع.. 6
1-4-3. تعریف لغوی و اصطلاحی واژه خوزستان.. 6
1-4-5. تعریف لغوی و اصطلاحی آل بویه. 7
1-5. پیشینه تحقیق.. 8
1-6. هدفهای تحقیق.. 9
1-6-1. هدف اصلی.. 9
1-6-2. اهداف فرعی.. 9
1-7. روش پژوهش…. 9
فصل دوم: معرفی آل بویه. 10
2-1. اوضاع جهان اسلام در قرن چهارم ه. ق.. 12
2-2. به قدرت رسیدن آل بویه. 13
2-3. اسامی امرای آل بویه و زمان امارت هر یک…. 18
2-3-1. دیالمه فارس… 18
2-3-2. دیالمه عراق و خوزستان و كرمان.. 18
2-3-3. دیالمه ری و اصفهان و همدان.. 19
2-4. نسب آل بویه. 20
2-5. مذهب آل بویه. 22
2-6. علل پیشرفت آل بویه. 26
2-7. خدمات آل بویه. 28
2-8. خدمات امنیتی.. 28
2-9. خدمات عمرانی و رفاهی.. 28
2-10. خدمات علمی- فرهنگی.. 33
2-11. سقوط آل بویه. 36
فصل سوم: جغرافیای تاریخی خوزستان.. 37
3-1. جغرافیای تاریخی خوزستان.. 39
3-2. اوضاع اجتماعی- اقتصادی.. 41
3-2-1. زبان.. 41
3-2-2. آئین.. 42
3-2-3. وضعیت اقتصادی.. 42
3-3. سابقه تاریخی شهرهای خوزستان.. 44
3-3-1. عسکرمکرم. 44
3-3-2. دَوْرَق.. 45
3-3-3. اهواز. 46
3-3-4. شوشتر. 48
3-3-5. جندی‌شاپور. 48
3-3-6. دزفول.. 49
3-3-7. شوش… 49
3-3-8. رامهرمز. 51
3-3-9. ایذج.. 51
3-3-10. ارّجان (بهبهان). 52
3-3-11. آبادان.. 54
فصل چهارم: خوزستان در عصر آل بویه. 55
4-1. خوزستان در دوره ایران پس از اسلام. 57
4-2. تسلط مرداویج بر اهواز. 60
4-3. دیالمه عراق و خوزستان.. 62
4-3-1. معز‌‌الدوله ۳۳۴- ۳۵۶ ه.ق.. 63
4-3-2. عز‌‌الدوله بختیار پسر معز‌‌الدوله (۳۵۶-۳۶۷ه.ق). 64
4-3-3. عضد‌‌‌الدوله پسر ركن الدوله (۳۶۷-۳۷۲ه.ق). 65
4-3-5. صمصام الدوله پسر عضد‌‌‌الدوله (۳۸۸ -۳۷۲ ه.ق). 67
4-3-6. شرف‌الدوله ابو الفوارس شیرذیل پسر عضد‌‌‌الدوله (۳۷۲- ۳۷۹ ه.ق). 67
4-3-7. بهاء‌الدوله پسر عضد‌‌‌الدوله ( ۳۷۹ – ۴۰۳ ه.ق ). 69
4-3-8. سلطان الدوله ابو شجاع پسر بهاء‌الدوله (۴۰۳- ۴۱۲ ه.ق). 73
4-3-9. مشرف‌الدوله ابوعلی پسر بهاء‌الدوله (۴۱۲- ۴۱۶ ه.ق ). 74
4-3-10. ابو طاهر جلال‌الدوله پسر بهاء‌الدوله (۴۱۶-۴۳۵ ه.ق). 75
4-3-11. ابوکالیجار مرزبان پسر سلطان الدوله (۴۳۵-۴۴۰ ه.ق). 77
4-3-12. ملک الرحیم پسر ابوکالیجار (۴۴۰-۴۴۷ ه.ق). 78
فصل پنجم: علمای خوزستان در عصر آل بویه. 82
5-1. سابقه تشیّع در خوزستان.. 84
5-2. علمای خوزستان در قرن چهارم ه.ق.. 90
5-2-1. حسین بن روح نوبختی (قرن چهارم). 90
5-2-2. عبدالله بن احمد بن موسی بن زیاد جوالیقی اهوازی (۲۱۶- ۳۰۶ ه.ق). 91
5-2-3. محمد بن خلف بن حیّان بن صدقه الضبی، ابوبکر، (م ۳۰۶ ه.ق). 92
5-2-4. احمد بن اسماعیل بن عبدالله ، ابوعلی اهوازی ( م ۳۳۰ ه.ق). 92
5-2-5. علی بن محمد بن ابی الفهم ، معروف به قاضی تنوخی (۲۸۷ -۳۴۲ ه.ق). 93
5-2-6. ابن عُقده، موسی بن هارون بن صلت اهوازی (۳۱۷ ه.ق ). 94
5-2-7. احمد بن محمد بن جعفر ابوعلی صولی ( زنده ۳۵۳ ه.ق). 95
5-2-8. حسن بن عبدالرحمن بن خلّاد رامهرمزی، (م حدود ۳۶۰ ه.ق ). 95
5-2-9. حسن بن سعید بن جعفر بن فضل بن شاذان بصری(۲۶۹ -۳۷۱ ه.ق). 96
5-2-10. حسن بن عبدالله بن سعید بن اسماعیل عسکری(۲۹۳ -۳۷۸ ه.ق). 97
5-2-11. محسن بن علی بن محمد بن ابی الفهم ابوعلی تنوخی(۳۲۷ -۳۸۴ ه.ق). 98
5-2-12. حسن بن عبدالله بن مهران ابوهلال عسکری(زنده در ۳۹۰ ه.ق). 99
5-2-13. فارس بن سلیمان ابو شجاع ارّجانی( قرن چهارم). 100
5-2-14. ابوعلی حسن بن علی بن ابراهیم بن شاهق اهوازی( ۳۶۲ – ۴۴۶ ه.ق ). 101
5-2-15. بندار ارّجانی(قرن چهارم). 101
5-2-16. ابو عبدالله ارّجانی(قرن چهارم). 102
نتیجه گیری.. 103
فهرست منابع و مآخذ.. 104
الف. منابع فارسی.. 104
ب. منابع عربی.. 10
چکیده
پس از چیرگی مسلمانان بر ایران، سلسله آل بویه نخستین حکومت ایرانی بود که مرزهای خود را تا عراق گسترش داد و حتی بغداد را هم تصرف کرد. دولت شیعی آل بویه که با همکاری سه برادر تشکیل شد، یکی از اثرگذارترین دولت ها در تاریخ تشیع به شمار می آید. هدف از نگارش این رساله، بررسی اوضاع تشیع در استان خوزستان در عصر آل بویه، آشنایی با تاریخ تشیع خوزستان در این دوره و بررسی نقش آل بویه در گسترش تشیع در این سرزمین است. روش پژوهش، کتابخانه ای و توصیفی است. بر اساس این تحقیق، آل بویه در رشد و گسترش تشیع نقش چشمگیری داشته و اقدامهای برجسته ای در این زمینه انجام دادند. عصر آل بویه اوج دوران علمی، ادبی و فرهنگی است که آن را رنسانس اسلامی مینامند. آنها از دانشمندان به خوبی حمایت کرده و شعایر شیعیان را زنده کردند. مانند برگزاری مراسم شهدای کربلا و جشن عید غدیر و … محدثان و علمای بسیاری از خوزستان برخاسته اند. امرای آل بویه به خوزستان توجه ویژه ای داشته و خدمات عمرانی و مذهبی بسیاری در این استان انجام داده اند. از جمله ساختن مساجد و کتابخانه های بزرگی در شهرهای خوزستان به ویژه اهواز و رامهرمز، بناهایی مربوط به تجارت و ارتباطات، کشیدن نهری میان شطّ العرب و کارون برای آسان سازی عبور و مرور، ترویج کشاورزی و آبادانی و مهمتر از همه توجه و احترام ویژه به دانشمندان و علمای شیعی که مایه تدوین متون فقهى و حدیثى و در نتیجه گسترش فرهنگ و معارف شیعی گردید.
مقدمه
آل بویه از مشهورترین خاندانهای شیعه ایرانی بودندکه از سال ۳۲۱ تا ۴۴۷ ه.ق حکومت کردند. بنیانگذاران این دولت، سه برادر به نامهای علی، حسن و احمد هستند که به شجاعت و جنگاوری معروف بودند. آنان با وحدت و همکاری بسیار زیاد و نیز با توجه به گرایش به تشیع، توانستند مرداویج را کنارگذاشته، ابتدا بر فارس و جنوب ایران و سپس بر ری، قم، اصفهان، کرمان و از شمال تا مرزهای قلمرو سامانیان تسلط پیدا کنند و پس از آن دامنه حکمرانی خود را به عراق توسعه دهند و خلافت عباسی را چنان در ید قدرت خود بگیرند که تنها اسم و رسمی از آن باقی بگذارند. آل بویه، خلیفه را بر اساس مصالح خود از خلافت عزل میکردند و حتی او را کور کرده یا میکشتند و خلیفه دیگری نصب میکردند؛ امری که در حکومتهای نیمه مستقل پیش از آنان هیچ سابقه نداشت. در نتیجه با قدرتی که داشتند، توانستند نقش مهمی در توسعه و گسترش تشیع در قرن چهارم و پنجم هجری قمری در این مناطق داشته باشند. دوره آل بویه دوره درخشش علمی و فرهنگی ایران و جهان اسلام است. این خاندان شیعی ایرانی نقش مهمی در حفظ و گسترش میراث حدیثی، فقهی و كلامی شیعه در ایران و عراق ایفاء كرد و به تحكیم پایه‌ها و مبانی تشیع امامیه و ترویج آن پرداخت. دانشمندان، متكلمان ، محدثان ، فقها و مفسران بزرگی چون شیخ طوسی، شیخ مفید، سید رضی، شیخ صدوق و…. در دوران حکومت آل بویه تربیت یافتند و با تشكیل جلسههای مناظره به شبهههای كلامی و فقهی پاسخ دادند. آنان پس از استقرار در شهرهای ری، اصفهان و شیراز به سوی بغداد، مركز حكومت عباسی حركت كردند و خلافت و شخص خلیفه را در اختیار گرفتند. حکومت آل بویه نقطه عطف سیاسی در روابط ایران و بغداد و آغازی بر ورود خلفای عباسی به دوره ضعف سیاسی و از دست دادن اقتدار معنوی و دنیوی است. تسلط آل بویه بر بغداد، ضعف خلفای عباسی را که از چندین دهه پیش آغاز شده بود،آشکار ساخت. آنها اختیارات معنوی و دنیوی را از خلفای عباسی سلب کردند بهطوری که پس از زوال این دولت نیز خلفا هیچگاه به جایگاه قدرتمند اولیه خود بازنگشتند. استان خوزستان از دیرباز سابقه زیادی در تشیع دارد. از صدر اسلام بعضی افراد شیعه در خوزستان زندگی میکردند و حضور این افراد، زمینهای برای گسترش تشیع در این استان بود. در طی قرون بعدی نیز به ویژه در دوره آل بویه که تشیع رونق فراوانی یافت، تعداد علمای شیعه در این استان افزایش یافته که با پرورش شاگردان فراوان، نقش مهمی در گسترش تشیع داشته اند.
تعداد صفحه : 124
قیمت : 14700تومان